10 yıllık kiracının tahliyesi

Konut ve çatılı işyeri kiralarında; kiracıya belirli süreli kira sözleşmesinin süresinin bitiminden 15 gün öncesinde bildirimde bulunmak şartıyla kira ilişkisini sona erdirme hakkı tanınmıştır. Kiracının herhangi bir gerekçe sunma şartı olmayıp sadece bildirimde bulunması yeterlidir. Bildirimde bulunmaması halinde sözleşme aynı şartlar çerçevesinde 1 yıl daha uzatılmış olarak kabul edilecektir.

Kanun koyucu gerekçe belirtmeden kira ilişkisini sona erdirme hakkını sadece kiracıya tanımıştır. Kiraya verenin ise böyle bir hakkı bulunmamakta olup kanunda ve yargı kararlarıyla belirtilen hallerde kiracıyı tahliye hakkı bulunmaktadır. Bu haller; kiraya verenin kendisinin, eşinin, alt ve üst soyunun ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ihtiyacı, yeniden inşa ve imar etme, kira bedelinin ödenmemesi sebebiyle aynı dönem için iki haklı ihtar, yazılı tahliye taahhüdü, yeni malikin ihtiyacı, konut veya iş yerinin kiracı tarafından özenle kullanılmaması veya komşulara gerekli saygıyı göstermemesi, kiralanan yerin kasten ve ağır bir şekilde zarar verilmesi, kiracının veya eşinin aynı ilçe veya belediye sınırları içerisinde oturmaya elverişli bir konutu olması olarak belirtilebiliriz.

Kanun koyucu kiracıya geniş haklar vermekle beraber kiraya verenin de bir sürede hakkı korunmuştur. Türk Borçlar Kanunun 347. maddesiyle kiraya verene uzayan 10 yıllık süre sonunda tahliye hakkı tanımıştır. Uzayan 10 yıllık kira sürecinden sonrasında kiraya verenin kiracıyı herhangi bir gerekçe belirtmeden tahliye hakkı bulunmaktadır.

Türk Borçlar Kanunun 347. Maddesinde; Konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az on beş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. Ancak, on yıllık uzama süresi sonunda kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir. belirtilmiştir.

1-Kiraya verenin, uzayan 10 yılın sonundan en az 3 ay öncesinde kiracıya bildirim yapması gerekmektedir. Bu bildirim TBK 348. Maddesi gereği yazılı olarak yapılması gerekmekte olup aksi halde bildirimin geçersizliğine neden olacaktır. Bildirimin Noter aracılığıyla yapılması ispat kolaylığı ve yazılı şekil şartının gerçekleşmesi amacıyla önem arz etmektedir.

2-Kira süresinin yapılan ilk kira sözleşmesinin sonundan itibaren 10 yıl uzaması gerekmektedir. Kanun koyucu açıkça on yıllık uzama süresi olarak belirtmiş olup bu husus dikkate edilmeli ve toplam on yıllık kira süresi olarak değerlendirilmemelidir. Örnek olarak belirtmek gerekirse; 01.01.2015 yılında 2 yıllık kira sözleşmesi yapılmış ise 01.01.2017 yılında kira sözleşmesi sona erecektir ve uzayan 10 yıl sonunda yani 01.01.2027 yılında hak talep edilebilecektir. Ayrıca; taraflar arasında 01.01.2017 tarihinden sonra yeni bir kira sözleşmesi imzalanmaması gerekmektedir. Aksi takdirde imzalanan her kira sözleşmesi; yeni bir 10 yıllık sürenin uzamasını gerektirecektir.